مقدمه ای بر بکاپ و بازگردانی اکسچنج سرور ۲۰۱۶

در این مقاله قصد داریم تا با مفاهیم مختلف بکاپ آشنا شویم. آموزش مفاهیم بکاپ برای اکسچنج سرور ، مقاله ای است که با استفاده از اطلاعات آن پایه ای ترین مفاهیم در خصوص تهیه بکاپ را متوجه شوید. به این صورت دیگر در هنگام طراحی و اجرای طرح های مختلف می دانید بهترین پیشنهاد برای سازمان شما چیست. پیشنهاد می کنم این مقدمه ای بر بکاپ و بازگردانی اکسچنج سرور ۲۰۱۶ را قبل از هر کاری در خصوص بکاپ مطالعه کنید.

مقدمه ای بر میل سرور مایکروسافت اکسچنج سرور ۲۰۱۶

ایمیل از جمله مهم ترین سرویس هایی است که از زمان ورود فناوری اطلاعات به سازمان ها مورد استفاده قرار گرفته است. بسیاری از سازمان ها روش های مکاتباتی سنتی خود را کنسل کرده و از سرویس ایمیل استفاده می کنند. استفاده تنها از سرویس ایمیل وابستگی سازمان ها به این سرویس را ایجاد کرده است. به این ترتیب در صورت بروز مشکلی برای این سرویس سازمان ها با مشکلات بزرگی مواجه خواهند شد. ایمیل سرور ها مسئول راه اندازی سیستم ایمیل می باشند. بنابراین در صورتی که یک سازمان نیاز به پیاده سازی یک زیرساخت میل کاملاً قوی است، مدیران شبکه باید در انتخاب راهکار ایمیل و همچنین میل سرور خود دقت کنند. اکنون سازمان ها با سه نیاز اصلی مواجه می شوند. پایداری، امنیت و قابلیت اطمینان که باید سیستم های ایمیل و به طبع میل سرور ها بتوانند این سه نیاز را مرتفع کنند.

مایکروسافت با ارائه ایمیل سرور اکسچنج توانست به نیاز های اساسی کاربران پاسخ دهد. از طرف دیگر، ویژگی های بیشمار اکسچنج سرور توانسته این ایمیل سرور را به بهترین ایمیل سرور سازمانی تبدیل کند. مایکروسافت از اکسچنج سرور ۲۰۱۳ شروع به ساده سازی معماری این میل سرور محبوب کرد. در اکسچنج سرور ۲۰۱۶ معماری تک بلوکی اکسچنج سرور با ادغام Role ها در یک Role و آن هم میل باکس سرور به وجود آمد. با توجه به ساختار تک بلوکی اکسچنج سرور اکنون مدیران شبکه بسیاری از سازمان ها ترغیب به پیاده سازی، به روز رسانی و یا مهاجرت به اکسچنج سرور ۲۰۱۶ می باشند. دلیل اصلی این امر هم ساده سازی این فرایند ها می باشد، بی شک عیب یابی  اکسچنج سرور با یک زیرساخت تک بلوکی بسیار ساده تر از عیب یابی آن در زمانی است که هر یک از نقش ها در سرور های جداگانه بودند.

اهمیت تهیه بکاپ از اکسچنج سرور ۲۰۱۶

همانطور که در بالا بیان کردیم ایمیل سرور باید پایداری بالایی داشته باشد. مایکروسافت اکسچنج سرور از این پایداری برخوردار است. در سازمان های بزرگ که دارای چندین میل باکس سرور می باشند، با استفاده از پیاده سازی Database Availability Group در صورت بروز مشکل برای یکی از سرور ها اطلاعات در سرور های دیگر بازیابی شده و به صورت خودکار از کار افتادگی و عدم دسترسی به داده ها وجود ندارد. اما در سازمان های کوچکی که تنها یک میل سرور وجود دارد چه باید کرد؟ حتی در سازمان های بزرگ با وجود قابلیت DAG مایکروسافت اکسچنج در صورت بروز مشکلات بزرگ و از کار افتادن تمامی میل باکس ها چه باید کرد؟ در این جا است که مسئله تهیه بکاپ و پشتیبان گیری مطرح می شود. هر سازمانی چه کوچک و دارای یک میل باکس سرور و چه بزرگ دارای چندین میل باکس سرور باید دارای چندین بکاپ چه آنلاین و چه آفلاین داشته باشد. با توجه به اهمیت بکاپ و بازگردانی اطلاعات در این مقاله به بررسی اصطلاحات مطرح شده در بکاپ و بازگردانی خواهیم پرداخت. این اصطلاحات در بسیاری از راهکار ها و نرم افزار ها مشترک می باشند.

بررسی انواع بکاپ در زیرساخت شبکه سازمان

به طور کلی چهار نوع بکاپ هنگام تهیه بکاپ از داده ها و اطلاعات موجود در زیرساخت شبکه می توان گرفت.

Full Backup: یک کپی کامل از داده های سرور، Volume، نرم افزار و یا فایل سیستم می باشد. برای بکاپ دیتابیس های اکسچنج سرور به آن VSS Full و یا Application aware نیز می گویند. یک بکاپ کامل یا Full Backup شامل تمامی داده ها است بدون توجه به آن که این داده ها نسبت به بکاپ قبلی تغییر کرده اند یا خیر. بکاپ کامل تمام مجموعه داده است که می تواند به منظور بازیابی استفاده شود.

Incremental Backup: کپی بخشی از داده های سرور، Volume، نرم افزار و یا فایل سیستم می باشد. یک بکاپ Incremental تنها شامل آن بخش از داده هایی است که از آخرین بکاپ کامل یا آخرین بکاپ Incremental تغییر کرده است. به منظور بازگردانی موفقیت آمیز داده ها و اطلاعات در این روش آخرین بکاپ کامل به همراه تمامی زیر بکاپ های Incremental نیاز است. با توجه به این که در این نوع از بکاپ، بکاپ ها به صورت زنجیره ای به هم متصل می باشند در صورت عدم وجود یکی از حلقه های زنجیر عملیات بازگردانی با شکست مواجه خواهد شد.

Differential Backup: همانند بکاپ Incremental می‌باشد با این تفاوت که در این نوع بکاپ داده به عنوان بکاپ گرفته شده مشخص نمی شود. به این ترتیب هنگام تهیه بکاپ Differential شما از تمامی تغییرات نسبت به آخرین بکاپ کامل اقدام به تهیه بکاپ خواهید کرد. پس هنگام بازیابی آن نیز تنها به آخرین Differential Backup و آخرین بکاپ کامل نیاز خواهید داشت.

Copy: شبیه به بکاپ کامل است در حالی که در این روش داده به عنوان داده بکاپ گرفته شده نشان گذاری نخواهد شد. بکاپ کپی معمولاً برای کپی داده در سیستم های دیگر به منظور انجام تست ها مختلف انجام می گیرد. این نوع از بکاپ برای سناریو هایی که در آن از اکسچنج سرور قرار است بکاپ تهیه شود مناسب نیست.

در مقاله آموزشی انواع بکاپ و پشتیبان گیری از داده ها و اطلاعات به طور کامل در رابطه با انواع بکاپ و همچنین مزیت ها و همچنین مشکلات آن ها بحث کردیم. علاوه بر اصطلاحات بالا ممکن است شما با اصطلاحات دیگری چون synthetic full backup رو به رو شوید. در این شرایط به مستندات شرکت ارائه کننده راهکار بکاپ مراجعه کنید و توضیحات مربوط به آن بخش را مطالعه نمایید.

انواع بکاپ Storage ها

با توجه به شرکت ارائه کننده نرم افزار ذخیره اطلاعات بکاپ می تواند به چندین روش صورت بگیرد که از مهمترین آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد.

Tap: رسانه های پشتیبان گیری مغناطیسی هستند که در فرمت ها و گنجایش های مختلف وجود دارند. هنوز از این نوع ذخیره سازی استفاده می شود ولی نه به عنوان Media اصلی ذخیره سازی بکاپ ها.

Disk: دیسک های با ظرفیت بالا امروزه بسیار ارزان بوده و به راحتی قابل تهیه کردن می باشند. در بسیاری از سناریو های بکاپ نیز سریع تر از Tap عمل می کند.

Cloud: امروزه به راحتی می توان ذخیره ساز های ابری را به راحتی استفاده کرد. از جمله فراهم کنندگان این نوع ذخیره ساز ها می توان به Amazon Web Services و Microsoft Azure اشاره کرد. این فراهم کنندگان فضا را به گیگابایت با قیمت بسیار پایینی می فروشند. امروزه استفاده از Cloud در حال گسترش است اما انتقال بکاپ هایی با اندازه بالا نیاز به پهنای باند خوبی نیز می باشد. از طرف دیگر ممکن است از دیگر راهکار ها در بازیابی کندتر باشد. برخی از سازمان ها از این راهکار به عنوان بکاپ آفلاین استفاده می کنند.

هنگام تهیه بکاپ از اکسچنج سرور ۲۰۱۶ چند نکته را به خاطر بسپارید: حداقل سه نسخه از داده، در دو نوع Media ذخیره شده باشد و حداقل یکی از آن ها به صورت آفلاین و خارج از سایت شرکت نگه داری شود.

آموزش مفاهیم بکاپ برای اکسچنج سرور

در زیر اصطلاحات دیگری که هنگام تهیه بکاپ و بازگردانی آن از زیرساخت اکسچنج سرور ۲۰۱۶ با آن مواجه خواهید شد آمده است.

Recovery Point Objective یا RPO :ط RPO نقطه زمانی است که شما می خواهید داده های آن زمان را بازگردانی کنید. به عنوان مثال بازیابی میل باکس از پنج بعد از ظهر دوشنبه قبلی. همچنین RPO می تواند به عنوان میزان داده ای باشد که سازمان قبول می کند که در مواقع بحران و خرابی از دست رود. به عنوان مثال اگر سازمان می گوید آن ها از دست دادن داده ها را تا ۲۴ ساعت قبل قبول می کنند، بنابراین بکاپ گیری هر هفته قابل قبول نخواهد بود. RPO پاسخ به سؤال “چقدر داده (از منظر زمانی) از دست رود مشکلی نخواهد بود؟” توسط سازمان است.

Recovery Time Objective یا RTO: به میزان زمان قابل قبول بازیابی داده ها پس از بحران RTO می گویند. راهکار بکاپ پیشنهادی شما باید RTO را نیز رعایت کند. به عنوان مثال در صورتی که سازمان RTO را برای هشت ساعت قبول کرده است در حالی که بیست ساعت طول می کشد که شما Tape ها را از محل نگه داری آن ها جمع آوری کرده داده ها را از روی آن ها بازگردانید، شما نمی توانید RTO آن سازمان را برآورده کنید. بنابراین باید به دنبال راهکار جامعی باشید که بتوانید نیاز های سازمان را با آن برطرف نمایید. از طرف دیگر شما باید از این موضوع نیز آگاه باشید که RTO می تواند از زیرساخت های دیگر به غیر از اکسچنج تأثیر بگیرد. به عنوان مثال در صورتی که اکسچنج سرور بر روی یک ماشین مجازی بوده و اکنون تمامی Host ها نیز از بین رفته و غیر فعال می باشند تا زمانی که ماشین های مجازی  بازگردانی نشوند شما نمی توانید داده های اکسچنج سرور را بازگردانی کنید. RTO پاسخ به سؤال “چقدر زمان طول کشد تا داده ها بازگردند مشکلی نخواهد بود؟” توسط سازمان است.

Volume Shadow-copy Service یا VSS: بخشی از ویندوز سرور بوده و برای تهیه بکاپ application-aware از دیتابیس های اکسچنج سرور ۲۰۱۶ به کار می رود.

Recovery Database: نوعی از دیتابیس اکسچنج سرور است که به منظور استفاده در فرایند بازگردانی دیتابیس به کار برده می شود. داده های موجود در دیتابیس ریکاوری توسط کاربران قابل دسترسی نخواهد بود، اما توسط مدیران شبکه به منظور استخراج داده ها و بازگردانی آن ها در میل باکس کاربران قابل دسترسی خواهد بود.

Database Portability: به قابلیت باز کردن دیتابیس های دیگر که از اکسچنج سرور های دیگر درون سازمان کپی یا بازگردانی شده است گفته می شود. این قابلیت برای مواقعی خوب است که دیگر سروری که دیتابیس ها بر روی آن ها بودند در دسترس نیست.

Dial Ton Recovery: از جمله قابلیت های اکسچنج سرور ۲۰۱۶ است که در آن یک دیتابیس موقت با میل باکس های خالی Mount شده و در اختیار کاربران قرار می گیرد تا کاربران بتوانند اقدام به ارسال دریافت ایمیل کنند. Dial Ton Recovery اغلب برای بازگردانی سرویس برای کاربران زمانی که فرایند بازگردانی داده های میل باکس ها طول می کشد استفاده می شود.

Log Truncation: تمامی تغییرات در دیتابیس اکسچنج ۲۰۱۶ در یک مموری بافر ذخیره شده و همچنین در Transaction log file ها نیز نوشته می شود. بافر مموری به صورت دوره ای با اجرای تغییرات در فایل دیتابیس flush می شود. با توجه به وقفه نوشتن در transaction log file و آنچه که بر روی دیتابیس اعمال شده زیاد می باشد، لاگ فایل ها در سناریو هایی بازگردانی بسیار مهم  می باشند. Transaction log ها تا بکاپ بعدی بر روی سرور ذخیره خواهند شد. هنگامی که یک بکاپ کامل از دیتابیس گرفته می شود، سرور Transaction log ها که دیگر به آن ها نیاز نیست را پاک خواهد کرد.

Circular Logging: هنگامی که این قابلیت فعال باشد transaction log ها هنگامی که تغییرات بر دیتابیس اعمال می شوند کوچک می شوند. این قابلیت از افزایش فضای مورد نیاز برای transaction log ها را کاهش می دهد، اما بازگردانی دیتابیس را محدود به آخرین بکاپ گرفته شده می کند.

خطر snapshot برای اکسچنج سرور ۲۰۱۶

نکته قابل توجه دیگری که باید در این جا به آن اشاره کرد استفاده از سیستم بکاپ بر پایه Snapshot است. چرا که امروزه بسیاری از سازمان ها از زیرساخت مجازی سازی استفاده می کنند این سناریو بسیار استفاده می شود. در حال که راهکار های بکاپ Snapshot محول ممکن است که امروزه از application-aware پشتیبانی کنند که در آن Transaction log ها نیز ذخیره می شود اما به طور کلی بر اساس مایکروسافت Snapshot برای اهداف بازگردانی داده ها پشتیبانی نمی شود. بهتر است که از snapshot در اکسچنج سرور استفاده نشود چرا که می تواند مشکلات زیادی را برای این سرویس حیاتی ایجاد کند. دلیل اصلی این که این مطلب را این جا بیان کردیم آن است که برخی از مدیران شبکه این اشتباه را انجام می دهند و از snapshot برای اهدافی چون امتحان patch های به روز رسانی استفاده کرده و در صورتی که این بسته ها سیستم را با مشکل ایجاد کرد snapshot را برمی گردانند که این امر می تواند برای اکسچنج سرور اختلال های زیادی را ایجاد کند.

آموزش مفاهیم بکاپ برای اکسچنج سرور

در مقاله ؛ آموزش مفاهیم بکاپ برای اکسچنج سرور ؛ به بررسی بسیاری از نکات مهم در خصوص تهیه بکاپ از اکسچنج سرور ۲۰۱۶ پرداختیم. در واقع سعی شده تا مفاهیم اصلی بکاپ در این جا مورد بررسی قرار گیرد. بنابراین آنچه در این مقاله بررسی شد تنها به اکسچنج سرور ۲۰۱۶ ختم نخواهد شد و تمامی اصطلاحات در دیگر نرم افزار ها نیز قابل ذکر است. در مقاله بعدی که به عنوان یک پروژه آموزشی منتشر خواهد شد به تهیه بکاپ با استفاده از ویندوز سرور بکاپ می پردازیم. امید خدا با استفاده از این پروژه آموزشی مدیران شبکه سازمان ها بتوانند به راحتی از زیرساخت اکسچنج سرور بکاپ تهیه کرده و در صورت نیاز از آن به راحتی استفاده کنند.

ویدیو مرتبط با آموزش مفاهیم بکاپ برای اکسچنج سرور

برخی از مشتریان شرکت توسعه راهکارهای نوین داده پرند