بررسی Transaction لاگ ها در اکسچنج سرور بخش اول

یکی از مفاهیمی که بسیار می تواند مدیران شبکه سازمان را در عیب یابی اکسچنج سرور و همچنین خارج شدن از بحران در زمان های خطرناک کمک کند، Transaction لاگ می باشد.

Transaction Logs چیست؟

در هر دیتابیس Transaction Logs ها وجود دارند. به منظور این که یک دیتابیس بتواند پاسخ گوی کاربران زیادی که در یک لحظه تغییرات زیادی را بر روی دیتابیس اعمال می کنند کار کند، سیستم دیتابیس ابتدا تغییرات را در Transaction Log ها نوشته و پس از آن این تغییرات را در دیتابیس اعمال می کند. این راهکار اطمینان می دهد که داده ها در دیتابیس به خوبی و بدون مشکل ذخیره و نگه داری شده و همچنین تغییرات به ترتیبی که ساخته شدند بر روی دیتابیس اعمال می شوند. برای دیتابیسی که در آن دو نفر یک داده را به طور هم‌زمان تغییر می دهند، دیتابیس ورودی ها را با هم مقایسه کرده و جدیدترین آن ها را اعمال می کند. بنابراین Transaction Log رکورد هر عملی است که نشان می دهد یک داده در دیتابیس تغییر پیدا کرده است. افزودن آیتم جدید، حذف آیتم های قدیمی و یا تغییر آیتم های موجود، تمامی این اعمال پیش از آن که در دیتابیس اعمال شوند در Transaction Log ها ضبط می شوند. کم و بیش این توضیحی بود که SQL چگونه Transaction Log ها را کنترل می کند. برای سیستم دیتابیس SQL این Transaction Log ها بسیار مهم می باشند.

اکسچنج برخلاف SQL یک همچنین سیستم دیتابیس با انعطافپذیری بالا و شخصی سازی بالا ندارد. دیتابیس های اکسچنج به گونه ای طراحی شدند که تنها اعمال محدودی را بکار برند. بنابراین مدیریت دیتابیس ها در اکسچنج سرور بسیار ساده تر می باشد. داده ها به صورت خودکار در میل باکس هایی شخصی جدا شدند و دسترسی چندین کاربر به طور هم‌زمان هم به یک میل باکس بسیار کم است و همچنین داده های ذخیره شده در دیتابیس اکسچنج سرور به سرعت و زود به زود تغییر پیدا نمی کنند. هنگامی که یک ایمیل در اکسچنج سرور ذخیره شد، دیگر تغییر نمی کند. در صورتی که آیتمی در دیتابیس اکسچنج سرور تغییر کند، به عنوان یک شی‌ء کاملاً جدید ساخته شده و نسخه قدیمی پاک می شود به جای آنکه به طور مستقیم به داده ذخیره شده دسترسی پیدا کرده و آن را تغییر دهیم. به این ترتیب اکسچنج سرور به آن اندازه SQL به Transaction لاگ ها وابسته است، وابسته نیست.

چگونه اکسچنج سرور از transaction لاگ ها استفاده می کند؟

هنگامی که یک ایمیل دریافت، ارسال، حذف و یا فوروارد می شود، اکسچنج اطلاعات این اتفاق را در مستقیماً در transaction لاگ ها می نویسد، سپس فوراً آن ها را در دیتابیس اعمال می کند. تفاوت زمانی بین نوشتن در Transaction لاگ و دیتابیس به میلی ثانیه اندازه گیری می شود.

اکسچنج سرور Transaction لاگ ها را تنها برای یک هدف ذخیره می کند و آن هم بازگردانی دیتابیس است. اگر دیتابیسی که تمامی اطلاعات میل باکس های شما را نگه داری می کند به هر دلیلی، مثلاً افتادن سنگ بر روی میل باکس سرور، از بین رفت. شما باید به آخرین بکاپ گرفته شده مراجعه کنید و آن را بازگردانی کنید. مشکل در این شرایط این است که در بسیاری از مواقع شما هنگام بازگردانی دیتابیس، دیتابیسی را بازگردانی می کنید که آخرین تراکنش ها و فعالیت ها را ندارد. به این ترتیب در صورتی که شما آخرین بکاپ کامل را در روز یکشنبه انجام داده و دیتابیس اصلی شما روز جمعه از کار افتاد شما اطلاعات بین یکشنبه تا جمعه را از دست خواهید داد. اینجاست که از Transaction لاگ ها استفاده می شود. تمام هدف Transaction لاگ ها در اکسچنج آن است که اطلاعات فعالیت های اتفاق افتاده از زمان آخرین بکاپ را برای شما فراهم کند.

عملکرد Transaction لاگ با دیتابیس در اکسچنج

از جمله اولین اقداماتی که پس از پیاده سازی اکسچنج سرور مدیران شبکه انجام می دهند تعیین مسیر دیتابیس و همچنین لاگ فایل ها است. این اقدام بسیار مهم است. در صورتی که وارد محل ذخیره سازی لاگ فایل ها شوید در میابید که تعداد این لاگ فایل ها زیاد است. به منظور جلوگیری از خرابی Transaction لاگ ها این لاگ ها تا اندازه تنظیم شده ای می توانند باشند. در صورتی که تمامی تراکنش ها در یک فایل تنها ذخیره می شد و این فایل به هر دلیلی خراب می شد، شما ایمیل های یک روز را از دست می دادید. با چندین فایل در صورتی که یکی از فایل ها خراب شود شما نهایتاً یک یا دو ساعت تراکنش را از دست خواهید داد. هر Transaction لاگ نامی دارد که با حرف E شروع و رشته ای از اعداد که به .log ختم می شوند. شما همچنین یک فایل با پسوند .chk و همچنین فایل هایی با فرمت Eres<numbers>.jrs نیز مشاهده خواهید کرد. فایل های .jrs به وسیله اکسچنج سرور استفاده می شوند تا در صورتی که به دلیلی درایو دیگر فضایی برای ذخیره سازی نداشت مشکلی پیش نیاید. فایل های .log نیز Transaction لاگ ها می باشند و .chk فایل به منظور این استفاده می شود که تعیین کند جدیدترین فایل Transaction لاگ چه نام دارد و همچنین کدام Transaction لاگ به کدام دیتابیس اکسچنج سرور متعلق است. نام در این لاگ ها بسیار مهم است که چرا که مشخص کننده ترتیب اتفاق افتادن آن ها می باشد. مثلاً تراکنش های اتفاق افتاده در E00123.log پیش از E00124.log اتفاق افتادند. هنگامی که هر لاگ فایل پر شده یک لاگ فایل دیگر ایجاد شده و فایل .chk نیز به روز رسانی می شود.

هنگامی که شما هر دیتابیس اکسچنج را Mount می کنید اتفاق های زیر در اکسچنج سرور رخ می دهد:

۱- آخرین Transaction لاگ را در دیتابیس می خواند (این در حالی است که دیتابیس به درستی shutdown شده باشد).

۲- فایل .chk را چک کرده تا تشخیص دهد که آخرین لاگ فایل که باید در دیتابیس اعمال شود چه نام دارد.

۳- ابتدا دایرکتوری Transaction لاگ فایل ها را چک کرده تا ببیند آخرین Transaction لاگ فایل اعمال شده چه نامی دارد.

۴- در صورتی که .chk فایل بگوید که آخرین Transaction لاگ عددی بزرگتر از آن که در دیتابیس ذخیره شده است دارد،  اکسچنج اقدام به تکرار لاگ فایل ها در دایرکتوری کرده و تمامی تراکنش هایی که بین آخرین باری که دیتابیس تراکنش ها را ذخیره کرده و همچنین عدد .chk می‌گوید را ذخیره می کند. این قدمی است که مراحل بازگردانی را کامل می کند.

هنگامی که تمامی لاگ های فعال در دیتابیس اعمال شدند، دیتابیس شما به وضعیتی که آخرین لاگ نوشته شده است بازمی گردد. نتیجه آخر این است که دیتابیس بازگردانی شده به وضعیتی بازمی گردد که پیش از بحران بوده است. توجه داشته باشید که تنها در صورتی می توان اقدام به این کار کرد که دیتابیس در حالت Recovery Database باشد یا این که دیتابیس فعال به عنوان دیتابیسی باشد که اجازه Over-Write داشته باشد.

بنابراین اساسی ترین دلیلی که Transaction لاگ ها موجود می باشند بازگردانی دیتابیس ها است. به همین دلیل است که بهترین نوع مکان دهی به Transaction لاگ ها طبق پیشنهاد مایکروسافت در دیسکی کاملاً جدا از دیتابیس می باشد، تا در صورت بروز مشکلی برای دیتابیس بتوان از Transaction لاگ ها استفاده کنند. با توجه به این که تمامی تراکنش ها علاوه بر ذخیره در لاگ فایل ها در دیتابیس نیز ذخیره می شوند در صورت بروز مشکل برای لاگ فایل ها و یا حتی حذف آن ها شما از دست دادن داده ها و اطلاعت نخواهید داشت. البته در صورت بروز مشکل برای کل درایو یا دیسک Transaction لاگ ها شما باید با استفاده از ابزار ESEUTIL کمی بر روی دیتابیس کار کنید تا بتوانید آن را به درستی Mount کنید. لاگ ها برای Point in Time Recovery طراحی شدند.

بررسی Transaction لاگ ها در اکسچنج سرور بخش اول

با توجه به این که مبحث Transaction لاگ ها بسیار مهم می باشد به همین دلیل به امید خدا ادامه این بحث را در مقاله آینده بررسی خواهیم کرد. در ادامه این مقاله به بررسی Point in Time Recovery، افزایش اندازه لاگ فایل ها، ویژگی Circular Logging در اکسچنج سرور و در نهایت برخی از مفاهیم غلط درباره Transaction لاگ ها خواهیم پرداخت.

پروژه آموزشی راه اندازی ویندوز سرور بکاپ جهت تهیه بکاپ اکسچنج سرور ۲۰۱۶

انجمن مایکروسافت اکسچنج سرور ۲۰۱۶